Περιήγηση στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας
Αν είστε λάτρης της Αρχαίας Ελλάδας τότε πρέπει να βάλετε στα σχέδια σας μία επίσκεψη στη δυτική Αθήνα και συγκεκριμένα στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας.
Εδώ βρίσκεται το ιερό της Δήμητρας και της κόρης της Περσεφόνης που ήταν ένα από τα σημαντικότερα της αρχαιότητας, εδώ τελούνταν τα Μεγάλα Μυστήρια των Ελευσινίων Μυστηρίων. Το ιερό έλαβε τη φροντίδα τόσο των Ελλήνων όσο και των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, μυημένοι στα μυστήρια ήταν οι αυτοκράτορες Μάρκος Αυρήλιος και Αδριανός.
Οι αρχαιότητες προέρχονται από διαφορετικές ιστορικές περιόδους που φθάνουν μέχρι τη ρωμαϊκή περίοδο. Η περιήγηση ξεκινά στη ρωμαϊκή αυλή που ήταν ανέκαθεν η είσοδος στο ιερό. Εκεί κατέληγε η Ιερά Οδός που συνέδεε την Αθήνα με την Ελευσίνα. Είναι στρωμένη με μεγάλες μαρμάρινες πλάκες ενώ αριστερά και δεξιά υπήρχαν δύο θριαμβικές αψίδες που έχτισαν οι αυτοκράτορες, όμοιες της Αψίδας του Αδριανού στην Αθήνα.
Η πομπή των μυστών έφθανε πεζή από την Αθήνα και στο Καλλίχορον Φρέαρ χόρευαν οι μύστες με δάδες. Εκεί είδα ένα γλυπτό με δύο δάδες να διασταυρώνονται οπότε κατάλαβα ότι εκεί τελούταν κάποιο τελετουργικό.
Τα Μεγάλα Προπύλαια φέρνουν από την αρχαία μεγαλοπρέπεια. Χτίστηκαν στους ρωμαϊκούς χρόνους μαζί με τα Μικρά Προπύλαια. Σύμφωνα με την επιγραφή στα λατινικά αφιερώθηκαν στη Δήμητρα και την Περσεφόνη από τον Ρωμαίο ύπατο Άππιο Κλαύδιο Πούλχρο το 54 πΧ. Εκεί δίπλα είναι το Πλουτώνειο, δύο αβαθή σπήλαια που μπροστά τους υπήρχε ναός του Πλούτωνα.
Τα Μεγάλα Προπύλαια, η σπηλιά του Πλουτώνειου και ψηλά στο λόφο η Παναγία Μεσοσπορίτισσα
Στο Τελεστήριο τελούνταν οι ιεροπραξίες των Μεγάλων Μυστηρίων οι οποίες όμως λόγω του όρκου σιωπής των μυημένων είναι άγνωστο τι γινόταν. Τα ερείπια προέρχονται κυρίως από το Τελεστήριο των κλασσικών χρόνων (5ος αιώνας πΧ). Το τελευταίο κτίριο χτίστηκε στα χρόνια του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου (161 - 180 μΧ) όταν το προηγούμενο καταστράφηκε από τους Κοστοβώκους ένα λαό βόρειας καταγωγής το 170 μΧ.
Το Τελεστήριο και θέα στην πόλη της Ελευσίνας
Γύρω από το Τελεστήριο είναι η Ιερά Αυλή ο χώρος συγκέντρωσης των πιστών. Από τις σκάλες ανέβηκα στην Άνω Αυλή όπου ατένισα όλο τον αρχαιολογικό χώρο. Ακολουθεί η μεταβυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας. Υπήρχε και ένα θρησκευτικό έθιμο που είχε να κάνει με τη θεά Δήμητρα. Το εκκλησάκι γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου, στη μέση της σποράς. Οι πιστοί προσέρχονταν κρατώντας πολυσπόρια (βρασμένα δημητριακά και όσπρια) τα οποία ευλογεί η Παναγία για να έχουν καλή σοδειά. Με αυτό τον τρόπο η αρχαία λατρεία πέρασε στο Χριστιανισμό.
Ακολουθεί επίσκεψη στο μουσείο το οποίο χωρίζεται σε δύο ενότητες, «Η πόλη γύρω από το ιερό» και στα «Μεγάλα Μυστήρια». Αν και μικρό έχει γίνει εξαιρετική δουλειά. Η τελευταία αίθουσα δίνει την εμπειρία του Τελεστήριου και είναι σα να μπαίνεις στο άδυτο των Μυστηρίων και να βιώνεις την πράξη της μύησης. Σε χαμηλό φωτισμό ακούγονται μυσταγωγικοί ήχοι ενώ τα φώτα σχηματίζουν στον τοίχο κάτι σα σύννεφο που αλλάζει σχήμα. Εκεί Βρίσκεται πλάκα από το θρόνο του Ιεροφάντη που γράφει ΙΕΡΟΦΑΝΤ, τον ανώτερο ιερέα της λατρείας της Δήμητρας. Το πιό εντυπωσιακό έκθεμα του μουσείου είναι η μεγάλων διαστάσεων Καρυάτιδα της Ελευσίνας.
Το νόημα των Μυστηρίων είναι η συμφιλίωση με το θάνατο και η προσδοκία για μεταθανάτια ζωή. Η θεά Δήμητρα γίνεται η πρώτη ανάμεσα στους αθάνατους θεούς που αποκτά συνείδηση του θανάτου όταν ο Άδης αρπάζει την κόρη της Περσεφόνη και τη σέρνει στον Κάτω Κόσμο. Η Δήμητρα πάνω στο θρήνο της εγκαταλείπει τον Όλυμπο και σταματάει στη γη κάθε είδους βλάστηση και ανθοφορία. Μόνο τότε ο Δίας κινητοποιείται και δίνει εντολή στον αδερφό του Άδη να αφήσει ελεύθερη την Περσεφόνη.
Διαβάστε περισσότερα: Έγινε η αρπαγή της Περσεφόνης στην Ερμιόνη;
Η ανάβαση της Περσεφόνης στον επάνω κόσμο μπορεί να παραλληλιστεί με την Ανάσταση του Κυρίου. Ο Δωδεκαθεϊσμός θεωρούσε ότι ο θάνατος είναι το τέλος των πάντων αλλά στα Ελευσίνια Μυστήρια οι μυημένοι αποκτούσαν τη ελπίδα για μεταθανάτια ζωή, για αυτό και ήταν τόσο σημαντικά στον αρχαίο κόσμο.
Ο νότιος πυλώνας στο Λυκούργειο τείχος
Η περιήγηση συνεχίζεται στα τείχη τα οποία αξίζει να περπατήσετε. Χτίστηκε σε διάφορες φάσεις και η κάθε μία φέρει το όνομα του πολιτικού που την έχτισε: Πεισιστράτειο, Κιμώνειο, Περίκλειο, Λυκούργειο.
Κατά την περιήγηση υπάρχουν πολλές πινακίδες που εξηγούν τι είναι κάθετι που βλέπετε. Βέβαια κατά τη διάρκεια της επίσκεψης μου δεν υπήρχε ψυχή, ίσως επειδή είναι εκτός Αθήνας και δεν έχει την προσοχή που θα άρμοζε. Η περιήγηση διαρκεί πάνω από μία ώρα.
Κοντά στην είσοδο αξίζει να επισκεφθείτε την παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Ζαχαρία του 5ου - αρχών 6ου αιώνα μΧ χτισμένη κυρίως με αρχαίο υλικό. Βρισκόταν επί της αρχαίας Ιεράς Οδού.
Το ιερό λειτούργησε ως το 392 μΧ όταν με διάταγμα του Θεοδοσίου έκλεισαν όλα τα αρχαία ιερά, ενώ το 395 μΧ καταστράφηκε οριστικά από τους Βησιγότθους.
Η τιμή του εισιτηρίου είναι:
| Ολόκληρο | 6 € |
| Μειωμένο | 3 € |
Ελεύθερη είσοδος 6 Μαρτίου, 18 Απριλίου, 18 Μαΐου, το τελευταίο σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου, 28 Οκτωβρίου.
Ώρες λειτουργίας:
| Περίοδος | Ωράριο |
|---|---|
| Νοέμβριος - Μάρτιος | 8:30 - 15:30 |
| Απρίλιος - Αύγουστος | 8:00 - 20:00 |
| 1 Σεπτεμβρίου - 15 Σεπτεμβρίου | 8:00 - 19:30 |
| 16 Σεπτεμβρίου - 30 Σεπτεμβρίου | 8:00 - 19:00 |
| 1 Οκτωβρίου - 15 Οκτωβρίου | 8:00 - 18:30 |
| 16 Οκτωβρίου - 31 Οκτωβρίου | 8:00 - 18:00 |
| Μεγάλη Παρασκευή: 12.00-17.00, Μεγάλο Σάββατο: 8:30-15:30 | |
Κάθε Τρίτη κλειστά.
Κλειστά 1 Ιανουαρίου, 25 Μαρτίου, 1 Μαΐου, Κυριακή του Πάσχα, 25 Δεκεμβρίου, 26 Δεκεμβρίου.
